الهیات مسیحی (درس 36)

کلیساشناسی(1)

تعریف و تاسیس کلیسا

کتاب مقدس به منشاء تشکیل کلیسا بعنوان یک کانون روحانی، اشارۀ زیادی ندارد. اما کلام خدا، از خانواده به عنوان نزدیک ترین منشاء شکل یافتۀ کانون روحانی صحبت میکند. در این کانون یعنی خانواده، پدر به عنوان کاهن و مدیر امور عبادتی نقش داشت. کتاب مقدس صریحاً اعلام میدارد که پدرانی چون آدم، نوح، ایوب، ابراهیم، اسحق و یعقوب و سایر مردان خدا کهانت و رهبری امور عبادتی خانواده را به عهده داشتند.

پیدایش1:12-3 خداوند به‌ ابرام‌ فرمود: «ولایت‌، خانه‌ پدری‌ و خویشاوندان‌ خود را رها کن‌ و به‌ سرزمینی‌ که‌ من‌ تو را بدانجا هدایت‌ خواهم‌ نمود برو. من‌ تو را پدر امت‌ بزرگی‌ می‌گردانم‌. تو را برکت‌ می‌دهم‌ و نامت‌ را بزرگ‌ می‌سازم‌ و تو مایه‌ برکت‌ خواهی‌ بود. آنانی‌ را که‌ به‌ تو خوبی‌ کنند برکت‌ می‌دهم‌، و آنانی‌ را که‌ به‌ تو بدی‌ نمایند لعنت‌ می‌کنم‌. همه‌ مردم‌ دنیا از تو برکت‌ خواهند یافت‌.»

 

وضعیت روحانی دوازده طائفۀ اسرائیل به هنگام تبدیل به یک ملت یا قوم خدا توسط موسی تغییر یافت.

خروج 6:19 شما برای‌ من‌ ملتی‌ مقدس‌ خواهید بود و چون‌ کاهنان‌، مرا خدمت‌ خواهید کرد.

این حکومت الهی تمام زندگی سیاسی و اجتماعی و دینی قوم را در بر می گرفت. خدا فرمانروای اصلی آنان  بود و کاهنان و پادشاهان و انبیا فقط اجرا کنندگان ارادۀ خدا بودند. اتحاد بین خدا و قوم در شریعت، عبادت در خیمه اجتماع و یا معبد شکل گرفت. این اتحاد بعد از ظهور مسیح و رد شدن وی از طرف قوم اسرائیل گسسته شد.

از آن پس خدا قوم اسرائیل را برای مدتی رها نمود و کلیسای عیسی مسیح را تاسیس کرد که امروز به مطالعۀ آن می پردازیم.

پس توجه شما رو به رئوس مطالب امروز جلب میکنم.

مطالعۀ امروز ما در دو بخش انجام خواهد شد که:

بخش اول : تعریف کلیسا

بخش دوم: تاسیس کلیسا

در بخش اول یعنی تعریف کلیسا پنج مطلب را مورد مطالعه قرار خواهیم داد. که از این قرارند:

1) کلیسا ادامۀ یهودیت نیست

2) کلیسا ادامۀ کنیسه نیست

3) کلیسا ملکوت خدا نیست

4) کلیسا یک فرقه نیست

5) دو مفهوم کلیسای جهانی و محلی

                سپس به مطالعۀ بخش دوم تحت عنوان تاسیس کلیسا می پردازیم. که تحت این عناوین هستند:

• زمان تاسیس کلیسا
• توسعۀ کلیساهای محلی

پس با مقدمه ای بر بخش اول تحت عنوان تعریف کلیسا آغاز می کنیم.

تعریف و تاسیس کلیسا

از آنجائیکه بنای کلیسا در این دوره هدف اصلی خداوند بود، اشارات زیادی به اهمیت کلیسا در عهدجدید شده است. مثلا مسیح کلیسا را محبت نمود و خویشتن را برای آن فدا کرد.

متی 18:16 تو پطرس ، یعنی “سنگ ” هستی ، و من بر روی این صخره ، کلیسای خود را بنا می کنم ، و قدرتهای جهنم هرگز قادر به نابودی آن نخواهند بود. (ترجمۀ تفسیری)

اعمال 14:15 پطرس برای شما بیان کرد که چگونه خدا برای نخستین بار بر غیریهودیان ظاهر شد تا برای جلال خود، از میان ایشان قومی جدید انتخاب کند. (ترجمۀ تفسیری)

افسسیان 25:5 مسیح کلیسای خود رادوست داشت . او حاضر شد جانش را فدای کلیسا کند، (ترجمۀ تفسیری)

بخش اول – تعریف کلیسا

حال پس از این مقدمه برای درک صحیح تعریف کلیسا در عهدجدید به مطالعۀ آنچه کلیسا نیست و یا هست می پردازیم. ابتدا به شرح چهار مورد که در تعریف کلیسا وجود ندارند تحت این عناوین می پردازیم.

1) کلیسا ادامۀ یهودیت نیست

2) کلیسا ادامۀ کنیسه نیست

3) کلیسا ملکوت خدا نیست

4) کلیسا یک فرقه نیست

بررسی اولین مورد را تحت عنوان کلیسا ادامۀ یهودیت نیست، آغاز می کنیم.

1 – کلیسا ادامۀ یهودیت نیست

هر چند در دوران عهدعتیق شاهد نجات ایمانداران هستیم، اما از کلام خدا در عهدجدید در می یابیم که ایمان مسیحی، وصله ای نو بر لباس پوسیده و یا شراب نو در مشک های کهنه نیست. (متی 16:9-17).

متی 16:9-17 هیچیک از شما به لباس پوسیده ، پارچه نو وصله نمی کند، زیرا وصله ، لباس را پاره می کند و سوراخ ، گشادتر می شود  و یاکسی شراب تازه را در مَشک کهنه نمی ریزد، چون در اثر فشار شراب ، مشک پاره می شود؛ هم مشک از بین می رود و هم شراب ضایع می شود. شراب تازه را باید در مشک تازه ریخت ، تا هم شراب سالم بماند، هم مشک . (ترجمۀ تفسیری)

پس می بینیم کلیسا اتحادی نو در سیستمی جدید می باشد.

حال به بررسی سه دلیل دال بر اینکه کلیسا ادامۀ سیستم سابق نیست، می پردازیم که تحت این عناوین هستند.

اولین دلیل) تمایز بین کلیسا و یهودیت

دومین دلیل) کلیسا یک انسان جدید است

سومین دلیل) نقشۀ خدا برای قوم یهود

پس به شرح اولین دلیل می پردازیم.

پولس رسول، یهودیان، امت ها و کلیسا را از یکدیگر متمایز می کند.

اول قرنتیان32:10 پس مواظب باشید که برای کسی سنگ لغزش نشوید، نه برای یهودیان، نه برای غیریهودیان، نه برای مسیحیان. (ترجمۀ تفسیری)

دومین دلیل: اینکه پولس کلیسا را انسان جدید می خواند که از غیر یهودیان و یهودیان ایماندار به عیسی مسیح تشکیل شده است.

افسسیان 15:2 شریعت یهود، از یهود طرفداری می کرد و غیریهود را نادیده می گرفت، و این امر در میان ما باعث رنجش و کینه بود. اما مسیح با جانبازی خود، این دشمنی را از میان برداشت، زیرا او جان خود را فدا کرد تا به محدودیتهای ایجاد شده توسط شریعت یهود، خاتمه دهد. آنگاه عیسی مسیح ما یهودیان و هم شما غیریهودیان را که قبلا با یکدیگر دشمن بودیم، جزئی از وجود خود ساخت و ما را به یکدیگر پیوند داد، تا یکی گردیم و سرانجام صلح برقرار شود. (ترجمۀ تفسیری)

کولسیان 10:3- 11 و اکنون زندگی کاملا تازه ای را در پیش گرفته اید، که طی آن، در شناخت راستی ترقی می کنید و می کوشید هر روز بیشتر شبیه مسیح، خالق این زندگی تازه شوید. در این زندگی تازه، ملیت شخص، نژاد، سواد و مقام اجتماعی او اهمیت و ارزشی ندارد، چون همه مردم می توانند به یک اندازه به حضور مسیح بیایند. آنچه واقعاً اهمیت و ارزش دارد، حضور مسیح در زندگی شخص است. (ترجمۀ تفسیری)

سومین دلیل: خدا برای آینده قوم یهود نقشه ای دارد. پولس در باب یازدهم رساله به رومیان نقشۀ آیندۀ خدا را برای قوم یهود چنین شرح می دهد.

رومیان 11:11-12  آیا این به آن معناست که برای قوم خدا که منحرف شده و سقوط کرده اند دیگر امیدی نیست؟ هرگز! هدف خدا این بود که هدیه نجات خود را به غیریهودیان عطا کند تا از این راه در یهودیان غیرتی بوجود آید و ایشان نیز طالب نجات گردند. از آنجا که یهودیان هدیه نجات خدا را نپذیرفتند و لغزیدند، هدیه نجات و برکات غنی الهی در اختیار سایر مردم دنیا قرار گرفت. حال ، اگر یهودیان هم به مسیح ایمان بیاورند، چه نعمت های بزرگتری نصیب مردم دنیا خواهد شد! (ترجمۀ تفسیری)

نظری که یعقوب برادر تنی عیسی مسیح در شورای اورشلیم ابراز داشت، نشان می دهد که کلیسای اولیه با حضور اعضای غیریهودی و حتی یهودی، به هیچ وجه خودش را ادامه یهودیت نمی دانست.

اعمال13:15 -20 پس از ایشان، نوبت به یعقوب رسید. او برخاست و گفت : “برادران ، گوش کنید. پطرس برای شما بیان کرد که چگونه خدا برای نخستین بار بر غیریهودیان ظاهر شد تا برای جلال خود، از میان ایشان قومی جدید انتخاب کند. و این درست همان است که پیغمبران خدا پیشگویی کردند. برای مثال ، عاموس نبی می گوید: خداوند می فرماید: از این پس باز می گردم و سلطنت افتاده داود را برپا می دارم و خرابی های آن را بنا می کنم تا غیریهودیان نیز بتوانند بسوی خدا بازگردند، یعنی تمام کسانی که نام خود را بر ایشان مهر زده ام. این است آنچه خداوند می گوید، خداوندی که نقشه های ازلی خود را اکنون فاش می کند. ”بنابراین ، عقیده من این است که نباید در مورد غیریهودیانی که بسوی خدا باز می گردند، اصرار کنیم که قوانین یهودی را نگاه دارند. فقط بنویسیم که گوشت حیواناتی را که برای بتها قربانی شده اند و خون و حیوانات خفه شده را نخورند و زنا نیز نکنند. (ترجمۀ تفسیری)

در تعریف کلیسا، دومین موردی که کلیسا شامل آن نیست کنیسه می باشد. بعبارتی باید گفت که کلیسا ادامۀ کنیسه نیست.

2- کلیسا ادامه کنیسه نیست

علی رغم شباهتهای زیادی که بین کلیسا و کنیسه از جمله ساختار و روش عملکرد آنها وجود دارند، اما عیسی مسیح در متی 18:16 با گفتار اینکه کلیسای خود را بنا می کنم، تفاوت بین کلیسا و کنیسه را روشن می سازد.

متی 18:16 کلیسای خود را بنا می کنم.

اعلام عیسی مسیح مبنی بر بنای کلیسای خود، نمی توانست اشاره به بنای کنیسه ای جدید باشد چون در آن موقع کنیسه بطور معمول و فراوان وجود داشت. کماینکه رسولان پیام بشارت دعوت به توبه و ایمان آوردن به عیسی مسیح را در کنیسه ها موعظه می کردند.

بر اساس آیات عهدجدید یهودیانی که در کنیسه ها به مسیح ایمان می آوردند، عبادت کلیسایی را در معبد و نه در کنیسه بجا می آوردند.

سومین مورد در تعریف کلیسا این است که کلیسا ملکوت خدا نیست.

3- کلیسا ملکوت خدا نیست

عیسی مسیح خدمت خود را با مژدۀ برقراری ملکوت خدا و شرح اسرار آن توسط حکایات، مثلها و تعالیم به مردم شروع کرد. از سخنان او در می یابیم که ملکوت خدا از زمان جسم پوشیدن عیسی مسیح شروع، و با بازگشت ثانوی او برای بردن کلیسا به آسمان به کمال خواهد رسید. کلام خدا در این رابطه چنین می فرماید.

متی 35:9  و عیسی در همه شهرها و دهات گشته، درکنایس ایشان تعلیم داده، به بشارت ملکوت موعظه می‌نمود و هر مرض و رنج مردم را شفا می‌داد.

متی 28:12  لیکن هرگاه من به روح خدا دیوها را اخراج می‌کنم، هرآینه ملکوت خدا بر شما رسیده است.

لوقا 2:11  بدیشان گفت، هرگاه دعا کنید، گویید، ای پدر ما که در آسمانی، نام تو مقدّس باد. ملکوت تو بیاید. اراده تو چنانکه در آسمان است، در زمین نیز کرده شود.

لوقا 21:17  و نخواهند گفت که، در فلان یا فلان جاست. زیرا اینک، ملکوت خدا در میان شما است.

2تیموتاوس 18:4  و خداوند مرا از هر کار بد خواهد رهانید و تا به ملکوت آسمانی خود نجات خواهد داد. او را تا ابدالآباد جلال باد. آمین.

از این آیات نتیجه می گیریم که کلیسا نه تنها ملکوت خدا نیست بلکه تحت عنوان عروس عیسی مسیح  جزیی از ملکوت او می باشد که در آسمان به آن خواهد پیوست. 

چهارمین مورد در تعریف کلیسا این است که کلیسا یک فرقه نیست.

4- کلیسا یک فرقه نیست

ما غالبا به اشتباه فرقه های مختلف را کلیساهای متفاوت می دانیم، در صورتیکه از دید خداوند، کلیسا به این معنی در کتاب مقدس وجود ندارد. بعضی از فرقه ها ادعا می کنند که یگانه کلیسای واقعی هستند، ولی باید در نظر داشت که کلام خدا بر ضد چنین تفرقه هایی در کلیسا هشدار می دهد. بعنوان مثال:

اول قرنتیان 10:1  اما ای برادران عزیز، به نام خداوند ما عیسی مسیح به شما التماس می کنم که از بحث و جدل دست برداشته ، بکوشید با یکدیگر یکدل و یکزبان باشید تا در میان شما جدایی و شکاف پیش نیاید. خواهش می کنم که در فکر و هدف متحد باشید. (ترجمۀ تفسیری)

اول قرنتیان 17:6   اگر خود را به خداوند تقدیم کنید، با او یکی خواهید شد. (ترجمۀ تفسیری)

افسسیان 3:4-6  برای حفظ آن وحدتی که روح‌القدس به وجود می‌آورد و با رشته‌های صلح و صفا به هم پیوسته می‌شود، نهایت کوشش خود را بکنید. همان‌طور که یک بدن و یک روح‌القدس است، خدا نیز در وقتی که شما را خواند یک امید به شما داده است و همچنین یک خداوند و یک ایمان و یک تعمید؛ و یک خدا وجود دارد که پدر همه و بالاتر از همه بوده و در همه کار می‌کند و در همه ساکن است. (ترجمۀ تفسیری)

اگر چه فرقه های مسیحی زیادی در جهان هستند، ولی از دید خداوند فقط یک کلیسای واقعی جهانی وجود دارد که تمام نجات یافتگان را شامل می شود.

حال پس از بررسی مواردی که در تعریف کلیسا موجود نیستند، بجاست که به مطالعۀ دو مفهومِ جهانی و محلی از تعریف کلیسای واقعی  بپردازیم.

5 – دو مفهوم جهانی و محلی کلیسا

واژۀ کلیسا به دو مفهوم کلیسای جهانی و کلیسای محلی به کار برده میشود که در اینجا به ترتیب آنها را بررسی می کنیم.

ابتدا به بررسی مفهوم کلیسای جهانی می پردازیم.

اولین مفهوم- کلیسای جهانی

کلیسای جهانی متشکل از تمام کسانی است که از روح خدا متولد شده و توسط همان روح در بدن مسیح تعمید یافته اند.

اول قرنتیان13:12 هر یک از ما عضوی از بدن مسیح می باشیم . بعضی از ما یهودی هستیم و بعضی غیریهودی ؛ بعضی غلام هستیم و بعضی آزاد. اما روح القدس همه ما را کنار هم قرارداده و بصورت یک بدن درآورده است . درواقع ما بوسیله یک روح ، یعنی روح القدس ، در بدن مسیح تعمید گرفته ایم و خدا به همه ما، از همان روح عطا کرده است. (ترجمۀ تفسیری)

اول پطرس 3:1 سپاس‌ بر خدا باد، بر خدا که‌ پدر خداوند ما عیسی‌ مسیح‌ است‌. او به‌ سبب‌ لطف‌ بی‌پایان‌ و عظیم‌ خود، ما را از سر نو، مولود ساخت‌ و عضو خانواده‌ خود گرداند.

عیسی مسیح در انجیل متی 18:16 با گفتن اینکه کلیسای خود را بنا خواهد کرد به مفهوم جهانی کلیسا اشاره دارد.

پولس رسول نیز در همین راستا به مانند عیسی مسیح یک کلیسای جهانی را مد نظر دارد.

چنانکه در رسالاتش اشاره دارد:

بعنوان مثال:

       در افسسیان 25:5 …………………………………………………. اشاره می کند که مسیح کلیسا را محبت نمود وخود را

                                                                                            برای آن داد.

       در افسسیان26:5 و 27 ……………………………………………می گوید که خداوند کلیسا را طاهر و تقدیس می نماید.

       در افسسیان 22:1 و 23:5 ،کولسیان 18:1…………………. اشاره می کند که عیسی مسیح راس کلیسا می باشد.

       در اول قرنتیان 28:12 …………………………………………….نیز اشاره می کند که خدا اشخاصی که دارای نعمات

                                                                                          می باشند را در کلیسا قرار داده است.

در تمام آیات ذکر شده برای واژۀ کلیسا کلمه یونانی اکلیسیا به کار برده شده است. معنی اصلی این کلمه از لحاظ لغوی گروهی خاص از مردم است، ولی در عهد جدید واژۀ یونانی اکلیسیا یا کلیسا دارای مفهومی روحانی به معنی مردمی که از جهان و از اعمال گناه آلود بیرون خوانده شده اند، می باشد.

تشبیهاتی در عهدجدید به مفهوم جهانی کلیسا اشاره دارند که از این قرار می باشند.

(یک) عمارت خدا در اول قرنتیان 9:3 اشارۀ تشبیهی، به یک کلیسای جهانی است

(یک) معبد خدا در اول قرنتیان 16:3-17 اشارۀ تشبیهی، به یک کلیسای جهانی است

(یک) مسکن خدا در افسسیان 20:2 -22  اشارۀ تشبیهی، به یک کلیسای جهانی است

(یک) ستون و بنیاد راستی در اول تیموتائس 15:3  اشارۀ تشبیهی، به یک کلیسای جهانی است

(یک) تاک در یوحنا 1:15 اشارۀ تشبیهی، به یک کلیسای جهانی است

(یک) گله گوسفند در یوحنا 1:10 اشارۀ تشبیهی، به یک کلیسای جهانی است

علاوه بر این، کلیسا به بدن و عروس عیسی مسیح نیز تشبیه شده است. این تشبیه کلیسا را موجود زنده ای متشکل از یهود و غیریهود که با نعمت های گوناگون تحت سر پرستی عیسی مسیح با هم همکاری دارند، معرفی می کند. رومیان 4:12 و دوم قرنتیان 2:11 به این مسئله اشاره دارند.

حال به مطالعۀ دومین مفهوم کلیسا، یعنی کلیسای محلی می پردازیم.

دومین مفهوم کلیسا- کلیسای محلی

در اعمال 8:1 می خوانیم که عیسی مسیح قبل از صعودش به آسمان به شاگردانش در مورد توسعۀ بشارت پیام انجیل و در نتیجه تاسیس کلیساهای محلی چنین می گوید:

اعمال 8:1 ولی آنچه لازم است بدانید این است که وقتی روح القدس بر شما نازل شود، قدرت خواهید یافت تا در “اورشلیم “، در سراسر “یهودیه “، “سامره “، و تا دورترین نقطه دنیا درباره من شهادت دهید.”

پس کلیسای محلی به گروه ایماندارانی اطلاق می شود که برای عبادت در محلی خاص جمع می شوند.

مثالهایی که می توان از کلام خدا آورد از این قرارند:

کلیسای اورشلیم (اعمال 1:8 و 22:11)

 کلیسای افسس (اعمال 17:20 )

کلیسای کنخریه (رومیان 1:16 )

کلیسای قرنتس (اول قرنتیان 2:1 ) و دوم قرنتیان 1:1) وجود دارد.

کلیسای لائودیکیه (کولسیان 16:4 )

کلیسای تسالونیکیان (اول و دوم تسالونیکیان 1:1)

گاهی واژۀ کلیسا به مفهوم محلی آن، به صورت جمع به کار برده شده است.

مانند کلیساهای غلاطیه (غلاطیان 2:1) و کلیساهای یهودیه (اول تسالونیکیان 14:2 )و کلیساهای آسیا (مکاشفه 4:1 ).

در نهایت کلیسا یا کلیساهای محلی جزو کلیسای جهانی می باشند.

در اینجا مطالعۀ بخش اول تحت عنوان تعریف کلیسا را خاتمه میدهیم و به بررسی بخش دوم تحت عنوان تاسیس کلیسا می پردازیم. 

بخش دوم- تاسیس کلیسا

از آنجائیکه کلیسای جهانی و کلیساهای محلی در یک زمان تاسیس شده اند در این بخش آنها را با هم مورد مطالعه قرار می دهیم و درصورت لزوم خصوصیات مربوط به هر یک را ذکر خواهیم کرد. برای داشتن نظری صحیح از کتاب مقدس در باره ماهیت، زمان و طرز تاسیس کلیسا، ابتدا زمان تاسیس کلیسا و سپس توسعۀ کلیساهای محلی را مورد بررسی قرار خواهیم داد. پس به بررسی زمان تاسیس کلیسا را پی می گیریم.

1 – زمان تاسیس کلیسا

در رابطه با زمان تاسیس کلیسا بین علمای مسیحی اختلاف نظر وجود دارد. من در اینجا به نظرات سه گروه از این علما اشاره می کنم.

گروه اول از آنجائیکه معتقدند ادامه یهودیت در مسیحیت می باشند، تاسیس کلیسا را عهدعتیق می دانند.

گروه دوم از علمای مسیحی معتقدند که کلیسا در زمان موعظه های مسیح آغاز شد.

ولی با توجه به فرمایشات مسیح معلوم می شود که نظرات این دو گروه اول و دوم مغایر با آیات کتاب مقدس هستند زیرا مسیح در قیصریۀ فلیپ اعلام فرمود که کلیسای خود را در آینده تاسیس خواهد کرد:

متی 18:16  تو پطرس ، یعنی “سنگ ” هستی ، و من بر روی این صخره ، کلیسای خود را بنا می کنم، و قدرتهای جهنم هرگز قادر به نابودی آن نخواهند بود.

بنا بر همین آیۀ متی 18:16، گروه سومی از علمای مسیحی بر این باور شدند که کلیسا پس از مسیح و در دوره اعمال رسولان تاسیس شد.

حال بیائید ببینیم که کتاب مقدس در مورد تاسیس کلیسا چه می گوید.

در اعمال رسولان باب 2 کلام خدا اعلام میدارد که کلیسا اعم از جهانی و محلی بودنش، در روز پنطیکاست همزمان با تعمید روح القدس تاسیس شد (اعمال 2).

کلام خدا در  اول قرنتیان 13:12 به زیبایی شرح می دهد که تعمید روح القدس عامل یگانگی و به هم پیوستن اعضای کلیسا می باشد، بگونه ای که یهودی، غیریهودی، غلام و آزاد، همگی بتوسط یک روح در یک بدن تعمید یافته اند و یک کلیسا را تشکیل می دهند.

رابطۀ تعمید روح القدس با  با تاسیس کلیسا با این آیات روشن میگردد.

اول قرنتیان 13:12 هر یک از ما عضوی از بدن مسیح می باشیم . بعضی از ما یهودی هستیم و بعضی غیریهودی ؛ بعضی غلام هستیم و بعضی آزاد. اما روح القدس همه ما را کنار هم قرارداده و بصورت یک بدن درآورده است . درواقع ما بوسیله یک روح ، یعنی روح القدس ، در بدن مسیح تعمید گرفته ایم و خدا به همه ما، از همان روح عطا کرده است. (ترجمۀ تفسیری)

مقصود پولس از بدن مسیح، همان کلیسا می باشد.

اول قرنتیان 18:12 بعضی از اعضا که خدا در کلیسا یعنی در بدن مسیح قرار داده است ، اینها هستند: رسولان ، یعنی فرستادگان مسیح .انبیا، یعنی کسانی که با الهام از خدا، پیغامی می آورند. معلمان ، یعنی کسانی که کلام خدا را به دیگران تعلیم می دهند. کسانی که معجزه می کنند. کسانی که بیماران را شفا می دهند. کسانی که عطای کمک به دیگران را دارند. کسانی که عطای رهبری و هدایت مردم را دارند. کسانی که عطای سخن گفتن به زبانهایی را دارند که قبلا نیاموخته اند. (ترجمۀ تفسیری)

افسسیان 22:1 و 23  خدا همه چیز را زیر پایهای مسیح قرار داد، و او را مقرر کرد تا رئیس و سرپرست کلیسا باشد، کلیسایی که در حکم بدن اوست و او آن را از حیات و وجود خود لبریزمی سازد. او سرچشمه و عطا کننده همه چیز در همه جاست.

بنابراین آیات نتیجه می گیریم که تعمید رو ح القدس، ایماندار مسیحی را در کلیسا، که بدن مسیح است،  قرار می دهد.

تعمید روح القدس در هر چهار انجیل و اعمال رسولان ذکر شده است بعنوان مثال:

متی 11:3، مرقس 8:1 و لوقا 16:3  من آنانی را که از گناهانشان توبه می کنند با آب غسل تعمید می دهم ، اما شخص دیگری خواهد آمد که مقامش بسیار برتر از من است ، آنقدر که من لیاقت ندارم کفشهایش را پیش پایش بگذارم . او شما را با روح القدس و آتش الهی تعمید خواهد داد.

یوحنا 33:1 همانطور که گفتم ، من نیز او را نمی شناختم ولی وقتی خدا مرا فرستاد تا مردم را غسل تعمید دهم ، در همان وقت به من فرمود: هرگاه دیدی روح خدا از آسمان آمد و بر کسی قرار گرفت ، بدان که او همان است که منتظرش هستید. اوست که مردم را با روح القدس تعمید خواهد داد.

اعمال 5:1 ”یحیی شما را با آب تعمید داد ولی تا چند روز دیگر شما با روح القدس تعمید خواهید یافت .”

همانطور که در این آیات ملاحظه می کنید یحیی تعمید دهنده و عیسی مسیح در رابطه با تعمید روح القدس به زمان آیندۀ نزدیکی بعد از آنان اشاره دارند.

یحیی تعمید دهنده پس از این اشارات به شهادت رسید و عیسی مسیح به آسمان صعود فرمود، اما در اعمال 15:11-17 میخوانیم که پطرس رسول بعد از واقعۀ پنطیکاست به تعمید روح القدس در آن روز، بعنوان واقعه ای که قبلاً خود وی حضور داشت ، اشاره می نماید.

  اعمال 15:11- 17 ”هنگامی که برای ایشان شروع به صحبت کردم ، روح القدس بر ایشان نازل شد، درست همانطور که اول بر ما نازل شد.آنگاه به یاد سخنان خداوند افتادم که فرمود: یحیی با آب غسل تعمید می داد؛ ولی شما با روح القدس تعمید خواهید یافت . ”حال ، اگر خدا به این غیر یهودیان همان هدیه را داد که به ما بخاطر ایمانمان ، عطا فرمود، پس من که هستم که اعتراض کنم .” (ترجمۀ تفسیری)

پس با توجه به اول قرنتیان 13:12 و اعمال رسولان 2 نتیجه می گیریم که تاسیس کلیسا در روز پنطیکاست صورت گرفت.

علاوه بر این باید توجه داشت که عیسی مسیح در یوحنا 7:16 به شاگردانش چنین فرمود:

یوحنا 7:16 رفتن من به نفع شماست ، چون اگر نروم ، آن روح تسلی بخش نزد شما نخواهد آمد. ولی اگر بروم او خواهد آمد، زیرا خودم او را نزد شما خواهم فرستاد.

در همین راستا پولس رسول در افسسیان 19:1-23 اضافه میکند:

افسسیان 19:1 -23 دعامی کنم تا درک کنید که قدرت خدا برای کمک به مومنین چقدر عظیم است. این همان قدرتی است که مسیح را پس از مرگ ، زنده کرد و او را در برترین مقام آسمانی، در دست راست خدا قرار داد، مقامی که برتر از منزلت هر پادشاه و رئیس و سلطان و رهبر این دنیاست. بلی ، مقام او بسیار شکوهمندتر از هر مقام دیگری  چه در این دنیا و چه در دنیای آینده می باشد. خدا همه چیز را زیر پایهای مسیح قرار داد، و او را مقرر کرد تا رئیس و سرپرست کلیسا باشد، کلیسایی که در حکم بدن اوست و او آن را از حیات و وجود خود لبریزمی سازد. او سرچشمه و عطا کننده همه چیز در همه جاست. (ترجمۀ تفسیری)

از این آیات در می یابیم که صعود و نشستن مسیح به دست راست خدا، نه تنها باعث تاسیس کلیسا شد بلکه عیسی مسیح را سرپرست، سرچشمه و عطا کنندۀ همه چیز برای کلیسا قرار داد.

کلیسای محلی نیز در روز پنطیکاست تاسیس شد. چنانکه در کلام خدا می خوانیم که در روز پنطیکاست یکصد و بیست نفر به وسیله روح القدس تعمید گرفتند و بدین صورت کلیسای اورشلیم بعنوان اولین کلیسای محلی تاسیس شد. سپس بر اثر موعظه پطرس و سایر رسولان سه هزار نفر دیگر کلام خدا را پذیرفته، تعمید گرفتند  و  کلیساهای محلی دیگری را تاسیس کردند (اعمال 14:2 و 41 ). کمی بعد از آن، اعضای کلیسای محلی به پنج هزار عضو رسیدند.

اعمال 4:4 بسیاری از کسانی که پیام ایشان را شنیده بودند، ایمان آوردند و به این ترتیب تعداد ایمانداران به پنج هزار رسید!

گر چه کلیسای محلی در ابتدا از تشکیلات قوی برخوردار نبود ولی ایمانداران این کلیسای محلی با پیروی از تعلیم رسولان، مشارکت، اجرای آئین های مقدس تعمید و شام خداوند و شرکت در جلسات عبادت عمومی و کمک به محتاجان به شکلی واحد عمل می کردند. ( اعمال 42:2 -47).

در اینجا بحث زمان تاسیس کلیسا رو خاتمه میدیم و به مطالعۀ توسعۀ کلیساهای محلی می پردازیم.

2- توسعۀ کلیساهای محلی

همانطور که قبلاً اشاره کردیم عیسی مسیح در رابطه با توسعۀ کلیساهای محلی در اعمال 8:1 به شاگردانش چنین فرمود:

اعمال 8:1 آنچه لازم است بدانید این است که وقتی روح القدس بر شما نازل شود، قدرت خواهید یافت تا در “اورشلیم“، در سراسر “یهودیه “، “سامره “، و تا دورترین نقطه دنیا درباره من شهادت دهید.” (ترجمۀ تفسیری)

در نتیجه پس از تاسیس کلیسای محلی اورشلیم، شاهد توسعۀ تاسیس دیگر کلیساهای محلی از جمله:

کلیسای قرنتیان، غلاطیان، تسالونیکیان، افسسیان  و حتی در شهر سامره  و بسیاری از دهات آن هم کلیساهای محلی به وجود آمدند.

اعمال 25:8 پطرس و یوحنا آنچه خدا در زندگی آنان کرده بود، برای ایمانداران سامره تعریف کردند و کلام خداوند را به آنان تعلیم دادند. آنگاه به اورشلیم بازگشتند. سر راهشان به چند روستا نیز سر زدند و پیغام خدا را به اهالی آنجا نیز بشارت دادند. (ترجمۀ تفسیری)

طولی نکشید که در انطاکیۀ سوریه هم کلیسایی به وجود آمد.

اعمال 19:11-21 وقتی پس از قتل استیفان ، شکنجه و آزار ایمانداران اورشلیم شروع شد، آنانی که از اورشلیم فرار کرده بودند، تا فینیقیه و قبرس و انطاکیه پیش رفتند و پیغام انجیل را فقط به یهودیان رساندند. ولی چند نفر از ایمانداران اهل قبرس و قیروان وقتی به انطاکیه رسیدند، با یونانی ها نیز درباره عیسای خداوند سخن گفتند. خداوند کوشش این چند نفر را به ثمر رساند، بطوری که بسیاری از این غیریهودیان ایمان آوردند و بسوی خداوند بازگشت کردند. (ترجمۀ تفسیری)

کلیسای انطاکیه پایگاه مسافرت های بشارتی پولس رسول گردید. بالاخره بر اثر خدمات بشارتی پولس و سایر رسولان و تمام مسیحیان اولیه ، در آسیای صغیر، مقدونیه، یونان، ایتالیا، اسپانیا و بسیاری از نواحی  ساحلی دریای مدیترانه، کلیساهای محلی تاسیس گردیدند.

در نتیجه همانطور که عیسی مسیح در اعمال 8:1 فرمود کلیسای اولیه با قوت روح القدس بشارت انجیل را از اورشلیم گرفته تا  سراسر یهودیه، سامره و  دورترین نقطه دنیا رسانید.